ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 31 Οκτωβρίου 2024
Ανακοίνωση της Ακαδημίας Αθηνών
για την εκδημία του σπουδαίου πεζογράφου και Ακαδημαϊκού Θανάση Βαλτινού
Με βαθύτατη θλίψη η Ακαδημία Αθηνών πληροφορήθηκε την απώλεια του σπουδαίου πεζογράφου και τακτικού μέλους της, Θανάση Βαλτινού.
Ο Θανάσης Βαλτινός γεννήθηκε στο Καστρί Κυνουρίας το 1932. Σπούδασε κινηματογράφο στη Σχολή Σταυράκου στην Αθήνα. Η λογοτεχνική του πορεία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 και καθιερώθηκε μέσα από τη συγγραφική του παραγωγή. Κατά τη διάρκεια της σημαντικής σταδιοδρομίας του συνέγραψε διηγήματα, μυθιστορήματα, ενώ ασχολήθηκε ενεργά με τη θεατρική γραφή και μετάφραση -υπήρξε συνεργάτης του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν-καθώς και με το κινηματογραφικό σενάριο. Έχει μεταφράσει αρχαίους τραγικούς για το Θέατρο Τέχνης: τις «Τρωάδες» και τη «Μήδεια» του Ευριπίδη και την «Ορέστεια» του Αισχύλου, που παίχτηκαν στην Επίδαυρο το 1979 και 1980 αντιστοίχως. Τα βιβλία του απέκτησαν διεθνή απήχηση και έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες (όπως ενδεικτικά η «Κάθοδος των εννιά» και το «Συναξάρι του Ανδρέα Κορδοπάτη» στη γερμανική γλώσσα το 1976 και το 1982 αντιστοίχως).
Για το έργο του έχει λάβει πολλαπλές διακρίσεις. Το 1984 τιμήθηκε με το βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών για την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου «Ταξίδι στα Κύθηρα». Το 1990 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το βιβλίο: «Στοιχεία για την Δεκαετία του 60», το 2001 με το Διεθνές βραβείο Καβάφη και το 2002 με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη. Το 2003 του απενεμήθη ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας. Τον Δεκέμβριο του 2012 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Το 2022 παρασημοφορήθηκε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως ένας εκ των σημαντικότερων εκπροσώπων των γραμμάτων και των τεχνών.
Ως σημαίνουσα προσωπικότητα στο πνευματικό στερέωμα της χώρας κατέλαβε κομβικές θέσεις. Διετέλεσε Πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων επί τέσσερις θητείες. Υπήρξε Πρόεδρος του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη, που τελεί υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών, από το 2021 έως το 2024. Υπήρξε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2008 στην έδρα της Νέας Ελληνικής Πεζογραφίας της Β΄ Τάξης των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, καθώς και Πρόεδρος του Ιδρύματος το 2016. Διετέλεσε επίσης μέλος της Academia Scientiarum et artium Europae από το 1993.
Ο Θανάσης Βαλτινός ξεχώρισε όχι μόνο για το ιδιαίτερο λογοτεχνικό του ύφος και την αδιαμφισβήτητη συγγραφική επιδεξιότητά του, αλλά και για την καθοριστική του παρουσία στην ελληνική πεζογραφία της μεταπολεμικής περιόδου. Με ιδιαίτερη ευαισθησία και οξύνοια πραγματεύτηκε ιστορικά και κοινωνικά ζητήματα της σύγχρονης Ελλάδας μετουσιώνοντάς τα σε τέχνη και θέτοντας στο επίκεντρο τους ανθρώπινους χαρακτήρες. Το έργο του αποτέλεσε μία ουσιαστική πηγή έμπνευσης στο πεδίο της ελληνικής λογοτεχνίας και συνιστά πλέον μία πολύτιμη παρακαταθήκη για τον ελληνικό πολιτισμό.
Τα τακτικά μέλη, το ερευνητικό και διοικητικό προσωπικό της Ακαδημίας Αθηνών εκφράζουμε τα ειλικρινή συλλυπητήριά μας προς τους οικείους του. Το κενό που αφήνει στο πεδίο των ελληνικών γραμμάτων είναι δυσαναπλήρωτο.
Η Ακαδημία Αθηνών αναρτά μεσίστιο τη σημαία του Μεγάρου της επί τρεις ημέρες από σήμερα.