Ήμελλος Στέφανος

Ελληνική Λαογραφία

Γεννήθηκε στο Φιλώτι Νάξου το 1933. Είναι πτυχιούχος του Φιλολογικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου είχε εισαχθεί πρώτος (1956). Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων (1956-1958) δίδαξε επί ένα έτος στο Λεόντειο Λύκειο, και το επόμενο έτος προσελήφθη στο Λαογραφικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών όπου υπηρέτησε ως συντάκτης (1959-1972), διευθυντής (1972-1976) και γενικός διευθυντής (1976-1982). Ως συντάκτης και διευθυντής πραγματοποίησε πολλές αποστολές συλλογής λαογραφικού υλικού. Αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1968. Μετεκπαιδεύθηκε στα Πανεπιστήμια Βόννης και Κολωνίας, κοντά στους καθηγητές Petri και Zender (1968-1970). Υφηγητής Λαογραφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1973), δίδαξε εκεί το μάθημα της Λαογραφίας επί 27 έτη (1973-1974 άμισθος υφηγητής, 1974-1981 εντεταλμένος υφηγητής, 1981-2000 τακτικός καθηγητής). Διετέλεσε επανειλημμένως Διευθυντής του Τομέα Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας. Έλαβε μέρος σε πολλά διεθνή επιστημονικά συνέδρια.
Έχει διατελέσει πρόεδρος της Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών, διευθυντής και επιμελητής του επιστημονικού της οργάνου Επετηρίς, που έχει βραβευθεί από την Ακαδημία Αθηνών, πρόεδρος από το 2002 της Εν Αθήναις Επιστημονικής Εταιρείας, αντιπρόεδρος του Συλλόγου προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων,αντιπρόεδρος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, επίτιμος εταίρος της Διεθνούς Εταιρείας των λαϊκών διηγήσεων (International Society for Folknarrative Research), μέλος της Εταιρείας για τα ευρωπαϊκά παραμύθια.
Έχει δημοσιεύσει 150 εργασίες

Οι μικρότερες μελέτες του, δημοσιευμένες σε έγκυρα περιοδικά της ημεδαπής και της αλλοδαπής και σε πρακτικά συνεδρίων, αφορούν ποικίλα ζητήματα της ελληνικής λαογραφίας: δημώδεις παραδόσεις, έθιμα, παροιμίες. Πολλές από τις μελέτες αυτές αφορμώνται από αρχαία και μεσαιωνικά κείμενα, νοταριακά έγγραφα και αρχαία μνημεία. Σημαντικό είναι το πρωτότυπο υλικό, που συνέλεξε κατά τις αποστολές του στην Ξάνθη, την Σάμο και ιδίως σε νησιά των Κυκλάδων, όπως η Νάξος, η Θήρα και η Αμοργός, και το οποίο δημοσιεύει στις εκθέσεις του.

Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2011.