Ο Ιωάννης Ν. Καψωμενάκης είναι απόφοιτος του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών (ΕΚΠΑ, 2002) με μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην Φυσική Περιβάλλοντος / Μετεωρολογία (ΕΚΠΑ 2005) και διδακτορικό στην Κλιματολογία / Κλιματική Αλλαγή (ΕΚΠΑ 2009). Από το 2020 εργάζεται ως εντεταλμένος ερευνητής στο Κέντρο Ερευνής Φυσικής της Ατμόσφαιρας και κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών με γνωστικό αντικείμενο της Κλιματικές και τις πλανητικές μεταβολές. Έχει δεκαπενταετή επιστημονική δραστηριότητα σε θέματα κλιματολογίας, κλιματικών προσομοιώσεων και ελέγχου αξιοπιστίας τους, Φυσικής και Χημείας της Ατμόσφαιρας και τηλεπισκόπησης. Είναι μέλος της συγγραφικής ομάδας της Μελέτη των Κοινωνικών, Οικονομικών και Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής της Τραπέζης της Ελλάδος (Ε.Μ.Ε.Κ.Α), η οποία έχει εισηγηθεί στο ΥΠΕΝ την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή που έγινε Νόμος του κράτους (ΦΕΚ Α’ 149/09.08.2016). Συμμετείχε στην ομάδα εκπόνησης της μελέτης Περιφερειακού Σχεδίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) της περιφέρειας Πελοποννήσου, της Περιφέρειας Κρήτης και της Περιφέρειας Αττικής. Έχει 36 πρωτότυπες δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πάνω από 75 σε Πρακτικά εθνικών και διεθνών Επιστημονικών Συνεδρίων. Το έργο του έχει αναγνωρισθεί από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα με πάνω από 1400 ετεροαναφορές και υψηλό δείκτη επιρροής (h-index=17).
Συμμετείχε σε πάνω από 20 Κοινοτικά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα με θέματα που άπτονται της φυσικοχημείας της ατμόσφαιρας καθώς και την κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεις της. Ενδεικτικά αναφέρονται:
- Copernicus Atmosphere Monitoring Service CAMS2_82: Evaluation and quality control (EQA) of Global products (2022-2025) που ασχολείται με τον έλεγχο της αξιοπιστίας των προϊόντων σύστασης της ατμόσφαιρας του CAMS.
- Boosting the implementation of adaptation policy across Greece: “LIFE-IP AdaptlnGR”, το οποίο έχει ως σκοπό τη μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα και τη χάραξη της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή της Ελλάδας.
Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις: (Kapsomenakis, John - Author details - Scopus)
- Dimitriadou, L., Nastos, P., Eleftheratos, K., Kapsomenakis, J., and Zerefos, C.: Mortality related to air temperature in European cities, based on threshold regression models, International Journal of Environmental Research and Public Health, 19, 4017, https://doi.org/10.3390/ijerph19074017, 2022.
- Solomos, S., Lida Dimitriadou, John Kapsomenakis, Ioannis Binietoglou, Panagiotis Nastos, Christos Zerefos, Development of the weather and climate service “CRITERION” for the touristic sector in e-SHAPE, FMI’s Climate Bulletin: Research Letters, Volume: 4, Issue: 1, DOI: https://doi.org/10.35614/ISSN-2341-6408-IK-2022-03-RL , 2022
- Kapsomenakis J., Douvis C., Poupkou A., Zerefos S., Solomos S., Stavraka T., Melis N. S., Kyriakidis E., Kremlis G., Zerefos C.,Climate change threats to cultural and natural heritage UNESCO sites in the Mediterranean, Environment, Development and Sustainability, 1573-2975, https://doi.org/10.1007/s10668-022-02677-w, 2022
- Eleftheratos, K., Kapsomenakis, J., Fountoulakis, I., Zerefos, C. S., Jöckel, P., Dameris, M., Bais, A. F., Bernhard, G., Kouklaki, D., Tourpali, K., Stierle, S., Liley, J. B., Brogniez, C., Auriol, F., Diémoz, H., Simic, S., Petropavlovskikh, I., Lakkala, K., and Douvis, K.: Ozone, DNA-active UV radiation, and cloud changes for the near-global mean and at high latitudes due to enhanced greenhouse gas concentrations, Atmos. Chem. Phys., 22, 12827–12855, https://doi.org/10.5194/acp-22-12827-2022, 2022.
- Georgoulias A. K., D. Akritidis, A. Kalisoras, J. Kapsomenakis, D. Melas, C. S. Zerefos, P. Zanis, Climate change projections for Greece in the 21st century from high-resolution EURO-CORDEX RCM simulations, Atmospheric Research, 106049, https://doi.org/10.1016/j.atmosres.2022.106049, 2022.
- Kairis, O.; Karamanos, A.; Voloudakis, D.; Kapsomenakis, J.; Aratzioglou, C.; Zerefos, C.; Kosmas, C. Identifying Degraded and Sensitive to Desertification Agricultural Soils in Thessaly, Greece, under Simulated Future Climate Scenarios. Land, 11, 395. https://doi.org/10.3390/land11030395, 2022.
- Wagner, A., Υ. Bennouna, Α-Μ. Blechschmidt, G. Brasseur, S. Chabrillat, Y. Christophe, Q. Errera, H. Eskes, J. Flemming, KM Hansen, A. Inness, J. Kapsomenakis, B. Langerock, A. Richter, N. Sudarchikova, V. Thouret, C. Zerefos “Comprehensive evaluation of the Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS) reanalysis against independent observations: Reactive gases”, Elementa: Science of the Anthropocene 9(1), https://doi.org/10.1525/elementa.2020.00171, 2021.
- Zerefos, C., S. Solomos, J. Kapsomenakis, A. Poupkou, L. Dimitriadou, I. Polychroni, P. Kalabokas, C. Philandras, D. Thanos, “Lessons learned and questions raised during and post‑COVID‑19 anthropopause period in relation to the environment and climate”, Environment Development and Sustainability, Springer, DOI: 10.1007/s10668-020-01075-4, 2020.
- Zerefos, C., S. Solomos, D. Melas, J. Kapsomenakis, C. Repapis, “The Role of Weather during the Greek–Persian ‘Naval Battle of Salamis’ in 480 B.C.”, Atmosphere, 11, 838; doi:10.3390/atmos11080838, 2020.
- Fountoulakis, I., H. Diémoz, A. Siani, G. Laschewski, G. Filippa, A. Arola, A.F. Bais, H. De Backer, K. Lakkala, A.R. Webb, V. De Bock, T. Karppinen, K. Garane, J. Kapsomenakis, M.E. Koukouli, C.S. Zerefos “Solar UV irradiance in a changing climate: Trends in Europe and the significance of spectral monitoring in Italy”, Environments, 7(1), 1; https://doi.org/10.3390/environments7010001, 2020.
- Zerefos, C., J. Kapsomenakis, K. Eleftheratos, K. Tourpali, I. Petropavlovskikh, D. Hubert, S. Godin-Beekmann, W. Steinbrecht, S. Frith, V. Sofieva, B. Hassler, “Representativeness of single lidar stations for zonally averaged ozone profiles, their trends and attribution to proxies”, Atmos. Chem. Phys., 18(9), 6427-6440, 2018.
- Zerefos, C. S., K. Eleftheratos, J. Kapsomenakis, S. Solomos, A. Inness, D. Balis, A. Redondas, H. Eskes, M. Allaart, V. Amiridis, A. Dahlback, V. De Bock, H. Diémoz, R. Engelmann, P. Eriksen, V. Fioletov, J. Gröbner, A. Heikkilä, I. Petropavlovskikh, J. Jarosławski, W. Josefsson, T. Karppinen, U. Köhler, C. Meleti, C. Repapis, J. Rimmer, V. Savinykh, V. Shirotov, A. M. Siani, A. R. D. Smedley, M. Stanek, and R. Stübi, Detecting volcanic sulfur dioxide plumes in the Northern Hemisphere using the Brewer spectrophotometer, other networks, and satellite observations, Atmos. Chem. Phys., 17, 551–574, doi: 10.5194/acp-17-551-2017, 2017.
- Voloudakis, D., A. Karamanos, , G. Economou, D. Kalivas, P. Vahamidis, V. Kotoulas, J. Kapsomenakis C. Zerefos, “Prediction of climate change impacts on cotton yields in Greece under eight climatic models using the AquaCrop crop simulation model and discriminant function analysis”. Agricultural Water Management, 147, 116-128, 2015
- Kapsomenakis, J., Kolokotsa, D., Nikolaou, T., Santamouris, M., Zerefos, S.C., "Forty years increase of the air ambient temperature in Greece: The impact on buildings", Energy Conversion and Management, 74 , 353-365, 2013
- Nastos, P.T., Politi, N., Kapsomenakis, J., "Spatial and temporal variability of the Aridity Index in Greece", Atmospheric Research 119 , pp. 140-152, 2013.
- Nastos, P.T., Kapsomenakis, J., Douvis, K.C., "Analysis of precipitation extremes based on satellite and high-resolution gridded data set over Mediterranean basin", Atmospheric Research, 131 , 46-59, 2013 .
- Inness, A., Baier, F., Benedetti, A., Bouarar, I., Chabrillat, S., Clark, H., Clerbaux, C., Coheur, P., Engelen, R. J., Errera, Q., Flemming, J., George, M., Granier, C., Hadji-Lazaro, J., Huijnen, V., Hurtmans, D., Jones, L., Kaiser, J. W., Kapsomenakis, J., Lefever, K., Leit?o, J., Razinger, M., Richter, A., Schultz, M. G., Simmons, A. J., Suttie, M., Stein, O., Th?paut, J.-N., Thouret, V., Vrekoussis, M., Zerefos, C., and the MACC team: The MACC reanalysis: an 8 yr data set of atmospheric composition, Atmos. Chem. Phys., 13, 4073-4109, doi:10.5194/acp-13-4073-2013, 2013.
- Philandras C.M., P.T. Nastos, J. Kapsomenakis, K.C. Douvis, G. Tselioudis and C.S. Zerefos, "Long Term Precipitation trends and Variability within the Mediterranean Region", Natural Hazards and Earth System Sciences, 11, 3235-3250, 2011.
- Zanis P., Douvis C., Kapsomenakis I., Kioutsioukis I., Melas D., and Pal J.S. “A sensitivity study of the Regional Climate Model (RegCM3) to the convective scheme with emphasis in central eastern and southeastern Europe”, Theoretical and Applied Climatology, 2009, 97 (3-4), pp. 327 - 337, DOI: 10.1007/s00704-008-0075-8
- Zanis, P., I. Kapsomenakis, C. Philandras, K. Douvis, D. Nikolakis, E. Kanellopoulou, C.S. Zerefos, C. Repapis, "Analysis of an ensemble of present-day and future Regional Climate Simulations for Greece", Int. J. of Clim., DOI: 10.1002/joc.1809, 2008.
Λοιπές Δημοσιεύσεις:
- Α.Ι. Καραμάνος, Κ. Κοσμάς, Δ. Βολουδάκης, Ο. Καΐρης, Ι. Καψωμενάκης. Εκτιμήσεις των επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής στους εδαφικούς πόρους και στις αροτραίες καλλιέργειες της Θεσσαλίας, Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών, Τόμος 78, Αθήναι, Γραφείο Δημοσιευμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, 2022.
- Χ. Ζερεφός- Ι. Καψωμενάκης - Α. Πρόγιου - Δ. Δημητρακόπουλος - Σ. Σολωμός- Δ. Βολουδάκης - Α. Τόγια - Σ. Δημητρακοπούλου - Ι. Μιχόπουλος - Σ. Πούλος - Κ. Καρδιτσά - Θ. Σταύρακα, Υδροκλιματικά, Βιοκλιματικά και Γεωλογικά Χαρακτηριστικά της Περιφέρειας Πελοποννήσου: Από το Παρελθόν στο Μέλλον. Αθήνα 2022 (διαθέσιμο online)
- Hubert, D., Sofieva, V. F., Ball, W. T, Damadeo, R., Frith, S. M., Tourpali, K., Wild, J. D., Zerefos, C. S., Alsing, J., Eleftheratos, K., Godin-Beekmann, S., Kapsomenakis, J., Lambert, J.-C., Leblanc, T., Nedoluha, G. E., Steinbrecht, W., and Stübi, R.: Challenges for trend studies, Chapter 3 of SPARC/IO3C/GAW Report on Long-term Ozone Trends and Uncertainties in the Stratosphere, I. Petropavlovskikh, S. Godin-Beekmann, D. Hubert, R. Damadeo, B. Hassler, V. Sofieva (Eds.), SPARC Report No. 9, GAW Report No. 241, WCRP-17/2018, doi: 10.17874/f899e57a20b, available at www.sparc-climate.org/publications/sparc-reports, 2019.
- Damadeo, R., Hassler, B., Zawada, D. J., Frith, S. M., Ball, W. T., Chang, K. L., Degenstein, D. A., Hubert, D., Misios, S., Petropavlovskikh, I., Roth, C. Z., Sofieva, V. F., Steinbrecht, W., Tourpali, K., Zerefos, C. S., Alsing, J., Balis, D., Coldewey-Egbers, M., Eleftheratos, K., Godin-Beekmann, S., Gruzdev, A., Kapsomenakis, J., Laeng, A., Laine, M., Maillard-Barras, E., Taylor, M., von Clarmann, T., Weber, M., and Wild, J. D.: The LOTUS regression model, Chapter 4 of SPARC/IO3C/GAW Report on Long-term Ozone Trends and Uncertainties in the Stratosphere, I. Petropavlovskikh, S. Godin-Beekmann, D. Hubert, R. Damadeo, B. Hassler, V. Sofieva (Eds.), SPARC Report No. 9, GAW Report No. 241, WCRP-17/2018, doi: 10.17874/f899e57a20b, available at www.sparc-climate.org/publications/sparc-reports, 2019.
- Hassler, B., Damadeo, R., Chang, K.-L., Sofieva, V. F., Tourpali, K., Frith, S. M., Ball, W. T., Degenstein, D. A., Godin-Beekmann, S., Hubert, D., Maillard-Barras, E., Misios, S., Petropavlovskikh, I., Roth, C. Z., Steinbrecht, W., Vigouroux, C., von Clarmann, T., Zawada, D. J., Zerefos, C. Z., Alsing, J., Balis, D., Coldewey-Egbers, M., Eleftheratos, K., Gruzdev, A., Kapsomenakis, J., Laeng, A., Laine, M., Taylor, M., Weber, M., and Wild, J. D.: Time series and trend results, Chapter 5 of SPARC/IO3C/GAW Report on Long-term Ozone Trends and Uncertainties in the Stratosphere, I. Petropavlovskikh, S. Godin-Beekmann, D. Hubert, R. Damadeo, B. Hassler, V. Sofieva (Eds.), SPARC Report No. 9, GAW Report No. 241, WCRP-17/2018, doi: 10.17874/f899e57a20b, available at www.sparc-climate.org/publications/sparc-reports, 2019.
- Zerefos, C., C. Repapis, C. Giannakopoulos, J. Kapsomenakis, D. Papanikolaou, M. Papanikolaou, S. Poulos, M. Vrekoussis, C. Philandras, G. Tselioudis, E. Gerasopoulos, C. Douvis, P. Nastos, M. Diakakis, P. Hadjinicolaou, E. Xoplaki, J. Luterbacher, P. Zanis, C. Tzedakis, D. Founda, K. Eleftheratos, K. Repapis, Chapter 1: The Climate of the Eastern Mediterranean and Greece: Past, Present and Future, In: “The Environmental, economic and social impacts of climate change in Greece”, Climate Change Impacts Study Committee, Bank of Greece, ISBN 978-960-7032-49-2, pp. 1-136, June 2011. https://www.bankofgreece.gr/publications/ClimateChange_FullReport_bm.pdf